|
 |
 |
ciences, Technology & Engineering วิทยาศาสตร์ และวิศวกรรมศาสตร์ |
|
|
 |
 |
 |
ในคู่มือฉบับนี้ จัดการศึกษาด้านที่เกี่ยวกับวิศวกรรมศาสตร์ รวมอยู่ในการศึกษาทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่งประกอบด้วยการศึกษาที่เกี่ยวข้องทางด้านนี้ทุกระดับ ตั้งแต่ระดับอนุปริญญาซึ่งผลิตช่างเทคนิคชั้นสูง จนถึงระดับหลังปริญญาซึ่งผู้สำเร็จการศึกษาสามารถเลือกประกอบอาชีพเป็นวิศวกร อาจารย์มหาวิทยาลัย หรือนักวิจัย |
การศึกษาทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ในระดับอุดมศึกษาของฝรั่งเศส ไม่จำเป็นต้องเรียนและสอนอยู่เฉพาะภายในมหาวิทยาลัยเท่านั้น
หลักสูตรบางประเภทจัดการเรียนการสอนขึ้นในโรงเรียนมัธยม (Lycées) และการศึกษาทางด้านนี้ภายในมหาวิทยาลัยเองก็จัดการศึกษาทางด้านนี้หลายหลักสูตรที่แตกต่างกัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับจุดมุ่งหมายของแต่ละหลักสูตร นอกจากนี้ หลักสูตรระดับอุดมศึกษาอื่น ๆ เช่น หลักสูตร STS (Section de Techniciens Supérieurs) ในโรงเรียนมัธยมเป็นหลักสูตรเฉพาะสาขาแยกเป็นแต่ละสถาบันไป หรือการศึกษาของโรงเรียนวิศวกร ซึ่งเป็นระบบโรงเรียนชั้นสูง (Grandes Ecoles) สำหรับนักศึกษาที่มีคุณสมบัติพิเศษ และเมื่อเปรียบเทียบกับประเทศอื่น ๆ แล้ว โรงเรียนวิศวกรฝรั่งเศสรับนักศึกษาจำนวนน้อยมาก (รับนักศึกษา 30-500 คนต่อปี) |
 |
หลักสูตรระยะสั้นทางวิชาชีพ |
Short Curriculum |
 |
หลักสูตรเหล่านี้ เหมาะกับนักศึกษาที่ต้องการมีความสามารถทางวิชาชีพและมีความรู้ความชำนาญในระดับช่างเทคนิคชั้นสูง (Technicien Supérieur) อย่างรวดเร็ว โดยสามารถสำเร็จออกไปประกอบอาชีพได้ภายในเวลาไม่เกิน 2-3 ปี ต่อจากมัธยมศึกษาตอนปลาย หรืออาจเลือกศึกษาต่อในระดับที่
สูงขึ้น |
 |
ข้อมูลทั่วไปของหลักสูตรระยะสั้นทางวิชาชีพ |
มีสาขาวิชาให้เลือกที่กว้างมากทั้งในสาขาวิชาหลักและวิชาเลือกต่าง ๆ |
ด้วยหลักสูตรเพียง 2 ปี (บางสาขาอาจใช้เวลา 3 ปี) ทำให้เป็น
หลักสูตรที่จัดการศึกษาที่เข้มข้นมาก และเน้นการเตรียมความสามารถให้พร้อมกับการประกอบอาชีพได้ทันทีหลังจบการศึกษา ประกอบด้วยการศึกษาภาคทฤษฎี การศึกษาเฉพาะกรณี และการฝึกงานในบริษัท |
ในด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมีความร่วมมืออย่างใกล้ชิดกับภาคธุรกิจ ระหว่างสถาบันการศึกษากับบริษัทเอกชน หรือของรัฐต่าง ๆ โดยภาคธุรกิจจะเข้ามามีบทบาทในการเรียนการสอน เพื่อผลิตบุคลากรออกไปตามพัฒนาการ และความต้องการของโลกธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา |
หลักสูตรระยะสั้นผลิตช่างเทคนิคระดับสูง (Techniciens Supérieurs) มี 2 หลักสูตรด้วยกันคือ หลักสูตร STS (Section de Techniciens
Supérieurs) และหลักสูตร IUT (Instituts Universitaires de Technologie) |
 |
หลักสูตร Section de Techniciens Supérieurs (STS) |
 |
สถานศึกษาและสิ่งแวดล้อมการศึกษา |
หลักสูตร STS เป็นการศึกษาในระดับอุดมศึกษา แต่ใช้สถานที่ของโรงเรียนมัธยม (Lycées) ต่าง ๆ เป็นที่ตั้ง และทำการเรียนการสอนอยู่ภายในโรงเรียนมัธยมเหล่านั้น โรงเรียนมัธยมที่มีหลักสูตร STS ทั้งส่วนที่เป็นของรัฐและเอกชน มีประมาณกว่า 2,000 แห่งทั่วประเทศ สิ่งแวดล้อมโดยทั่วไปจะคล้ายคลึงกับระบบการศึกษาระดับมัธยม ซึ่งเป็นผลดีที่ทำให้นักศึกษา
ไม่ต้องเสียเวลาปรับตัวกับสิ่งแวดล้อมใหม่ (ในฝรั่งเศสสภาพแวดล้อมของระบบการศึกษาระดับมัธยม และระดับอุดมศึกษาแตกต่างกันมาก ไม่ว่าจะเป็นการกวดขันทางด้านระเบียบวินัย ความเป็นอยู่ หรือวิธีการเรียนการสอน) |
 |
แนะนำหลักสูตรการศึกษา |
หลักสูตร STS เน้นในเรื่องเทคนิคและการผลิตช่างเทคนิคที่จะออกไปประกอบอาชีพได้ภายในระยะเวลาอันสั้น (มีนักศึกษาจำนวนน้อยมากที่จะเลือกศึกษาต่อ) และหากเลือกที่จะศึกษาต่อ สามารถที่จะสมัครเข้ารับการศึกษาในระดับ 2 ของมหาวิทยาลัย หรือ IUP |
 |
รายชื่อสาขาวิชาสำคัญ ๆ ของหลักสูตร STS |
Génie civil (Civil Engineering) (12 fields) / Chimie, physique et biotechnologie (Chemistry, Physics and Biotechnology) (14 fields) / Génie électrique (Electrical Engineering) (5 fields) / Electronique (Electronics) (2 fields) / Génie mécanique (Mechanical engineering) (11 fields) / Industrie du textile (Textile industry) (8 fields) / Informatique (Computer technology) (2 fields) / Technologies de la Fonderie (Forging and founding technology) (8 fields) / Technologie du bois (Wood technology) (4 fields) / Technologie du cuir (Leather technology) / Technologies du verre et de la céramique (Glass and ceramics technology) |
 |
หลักสูตร Instituts Universitaires de Technologie (IUT) |
 |
สถานศึกษาและสภาพแวดล้อมการศึกษา |
IUT เป็นสถาบันที่ฝึกอบรมเฉพาะด้านเทคนิคและพาณิชยการที่สังกัดอยู่ในมหาวิทยาลัย โดยมหาวิทยาลัยที่มีสถาบัน IUT มีจำนวน 165 แห่ง ทั่วประเทศ สิ่งแวดล้อมการศึกษาเป็นแบบมหาวิทยาลัย นักเรียนจะใช้ชีวิตแบบเดียวกับนักศึกษามหาวิทยาลัยทุกประการ ต่างจาก STS ซึ่งเป็นแบบโรงเรียนมัธยมที่มีการกวดขันในด้านการเรียนการสอนมากกว่ามหาวิทยาลัย |
 |
แนะนำหลักสูตรการศึกษา |
IUT แม้ว่าจะเป็นหลักสูตรทางวิชาชีพแต่ก็ให้ความสำคัญกับภาคทฤษฎีมาก จึงทำให้นักศึกษาที่มีผลการศึกษาอยู่ในเกณฑ์ดี มีโอกาสที่จะเรียนต่อในระดับที่ 2 ของมหาวิทยาลัยได้ (Licence หรือ Maîtrise) หรือจะเลือกออกไปประกอบอาชีพก็ได้เช่นกัน |
 |
รายชื่อสาขาวิชาของหลักสูตร IUT |
Génie civil (Civil engineering) / Génie chimique (Chemical engineering) / Chimie (Chemistry) / Biologie appliquée (Applied Biology) / Génie mécanique et productique (Mechanical and production engineering) / Energétique et Génie thermique (Thermal and energy engineering) / Télécommunications (Telecommunications) / Génie informatique (Computer technology) / Hygiène et sécurité (Hygiene and security) / Maintenance industrielle (Industrial maintenance) / Science des matériaux et technologie (Material science and technology) / Contrôle physique et chimique (Physical and chemical monitoring) / Génie électrique (Electrical engineering) |
 |
เงื่อนไขเข้ารับการศึกษา |
ทั้ง STS และ IUT รับนักศึกษาต่างชาติที่ได้รับประกาศนียบัตรที่เทียบเท่ากับ Baccalauréat (ม. 6 ของประเทศไทย) ในบางสาขาวิชาอาจมีความจำเป็นให้นักศึกษาเรียนปรับพื้นฐานเพิ่มเติมทางวิชาการสายสามัญก่อน จึงจะสามารถศึกษาต่อไปได้ อย่างไรก็ตาม นักศึกษาจำเป็นต้องมีความรู้ด้านภาษาเป็นอย่างดีก่อนที่จะศึกษาทางด้านวิชาการต่าง ๆ ต่อไป (ดูรายละเอียด
เพิ่มเติมในบทการเรียนภาษาฝรั่งเศส) |
 |
หลักสูตรระยะยาวของมหาวิทยาลัย |
University Curriculum |
 |
การศึกษาทางด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และวิศวกรรมศาสตร์ของ มหาวิทยาลัยฝรั่งเศสมี 2 หลักสูตร ที่มีจุดมุ่งหมายต่างกันคือ หลักสูตรปกติที่มุ่งไปสู่การผลิตนักวิชาการ ครู อาจารย์ และนักวิจัย และหลักสูตรพิเศษ (IUP) ที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้นักศึกษาที่สำเร็จออกไปแล้วมีความพร้อม
สำหรับการประกอบอาชีพ ต่างจากของประเทศไทยที่รวมทั้ง 2 อย่างไว้ใน
หลักสูตรเดียวกัน |
 |
 |
 |
หลักสูตรภาควิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของมหาวิทยาลัย |
 |
ตามที่เคยเน้นอยู่เสมอว่าจุดมุ่งหมายโดยทั่วไปของมหาวิทยาลัยอันดับแรก คือการผลิตอาจารย์และนักวิจัยในด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ดังนั้น การศึกษาตามแนวทางนี้ค่อนข้างจะเน้นหนักไปทางด้านวิชาการภาคทฤษฎี
มากกว่าหลักสูตรประเภทเดียวกันตามแนวทางอื่น |
แนะนำหลักสูตรทางวิทยาศาสตร์และทางเทคโนโลยีของ
มหาวิทยาลัย |
หลักสูตรทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของมหาวิทยาลัยแบ่งออกเป็น 3 ระดับ เช่นเดียวกับการศึกษาในสาขาวิชาอื่น ๆ ในมหาวิทยาลัย คือ |
ระดับที่ 1 (2 ปี) ภายหลังสำเร็จการศึกษาจะได้รับอนุปริญญา DEUG (Bac + 2 ปี) ซึ่งเป็นการศึกษาทั่วไปในแต่ละสาขาวิชาแต่ยังไม่เน้นการศึกษาเฉพาะด้าน |
ระดับที่ 2 (2 ปี) ภายหลังสำเร็จการศึกษาจะได้รับปริญญาบัตร Licence (BS) (Bac + 3 ปี) และปริญญาบัตร Maîtrise (MS) (Bac + 4 ปี) |
ระดับที่ 3 (Bac + 5 ปีขึ้นไป) ภายหลังสำเร็จการศึกษาจะได้รับปริญญาบัณฑิตชั้นสูง DEA หรือ DESS ในปีแรก และสามารถทำปริญญาเอกได้
ภายในระยะเวลาอีกประมาณ 3-4 ปี ในการทำวิจัย (Bac + 8 ปี) |
แนวทางการศึกษาของนักศึกษาชั้นปีที่ 1 ตามหลักสูตรวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมี 3 สาขา ให้เลือกในระดับแรกของมหาวิทยาลัย คือ |
Technologie industrielle (Industrial Technology) แบ่งออกเป็น 2 สาขา คือ |
1. Génie des systèmes (Systems Engineering) |
2. Génie des procédés (Process Engineering) |
 |
Sciences แบ่งออกเป็น 3 สาขา คือ |
1. Mathématiques, Informatique et Applications aux Sciences (MIAS) (Mathematics and computer sciences applied to sciences) |
2. Science des Matériaux (SM) (Material Sciences) |
3. Mathématiques Appliquées aux Sciences Sociales (MASS) (Mathematics Applied to Social Sciences) |
 |
Biologie (Biology) แบ่งออกเป็น 2 สาขา คือ |
1. Sciences de la vie (Life Sciences) |
2. Sciences de la terre (Earth Sciences) |
หลังจากที่ได้อนุปริญญา DEUG (Bac + 2 ปี) แล้ว นักศึกษาจะเข้าสู่ระดับที่ 2 ซึ่งจะเริ่มเลือกสาขาวิชาเฉพาะด้าน ทั้ง 3 แนวทางที่กล่าวถึง
ข้างต้นซึ่งยังไม่ถือว่าเป็นการศึกษาเฉพาะด้าน แต่เป็นเพียงแนวทางในการช่วยเลือกสาขาวิชาเฉพาะในระดับที่ 2 ของมหาวิทยาลัยเท่านั้น แต่ไม่ว่านักศึกษาจะเลือกแนวทางการศึกษาใดก็ตาม ก็ยังจะต้องเรียนวิชาบังคับ 3 วิชา คือ Mathematics Physics และ Chemistry ซึ่งถือเป็นวิชาหลักสำคัญที่นักศึกษาต้องมีพื้นฐานที่ดี จึงจะสามารถศึกษาต่อไปในระดับที่สูงขึ้นได้ |
หลักสูตรด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของมหาวิทยาลัยเหล่านี้ เหมาะกับนักศึกษาที่ต้องการศึกษาต่อจนถึงระดับปริญญาเอก เพื่อเป็นอาจารย์ หรือการทำวิจัย ในปัจจุบัน สถาบันการศึกษาหรือบริษัทใหญ่ ๆ เกือบทุกแห่งมักจะมีแผนกหรือศูนย์วิจัยอยู่ในองค์กร และมีความต้องการบุคลากรที่เป็นทั้งนักวิจัยและวิศวกรด้วยเป็นอย่างมาก |
เงื่อนไขเข้ารับการศึกษา |
นักศึกษาไทยที่จบ BS แล้ว ถ้ามีผลการศึกษาอยู่ในเกณฑ์ดี และเนื้อหาหลักสูตรที่เคยศึกษามาก่อนตรงกับวิชาเฉพาะด้านที่จะเข้ารับการศึกษา สามารถที่จะลงทะเบียนเข้าเรียนต่อในระดับ Maîtrise (ระดับที่ 2) หรือแม้แต่ระดับ DEA (ขั้นแรกของระดับที่ 3) อย่างไรก็ตาม การเข้าศึกษาในระดับ Maîtrise ก่อนจะให้ผลดีกว่าการเข้ารับการศึกษาในระดับ DEA โดยตรง เนื่องจากเหตุผล ดังต่อไปนี้ |
สามารถปรับพื้นฐานให้เข้ากับมาตรฐานของสาขาวิชา ซึ่งบางสาขาวิชา เช่น Mathematics Applied Mathematics และ Physics มาตรฐานการศึกษาของฝรั่งเศสอยู่ในระดับที่สูงกว่าประเทศไทย |
ให้นักศึกษามีโอกาสใช้เวลาในการตัดสินใจเลือกสาขาวิชาเฉพาะด้านที่ต้องการศึกษาต่อในระดับที่ 3 ต่อไป |
ทั้งนี้มีข้อควรระวังสำหรับนักศึกษาไทยที่ต้องการไปศึกษาต่อในระดับ DEA โดยตรง ซึ่งเท่าที่ผ่านมามักจะประสบปัญหาในการเลือกสาขาวิชาเฉพาะด้านไปจากเมืองไทยที่ไม่ตรงกับความต้องการที่แท้จริง ทำให้ต้องไปเสียเวลาในการเปลี่ยนสาขาวิชาเฉพาะในภายหลัง ขอเน้นย้ำอีกครั้งหนึ่งว่าควรจะติดต่อกับผู้ที่เกี่ยวข้องโดยตรง เพื่อที่จะช่วยท่านเลือกสาขาวิชาที่เหมาะกับความ
ต้องการที่แท้จริงได้ |
 |
 |
 |
หลักสูตร IUP |
หลักสูตรวิศวกรรมศาสตร์ของมหาวิทยาลัย |
 |
หลักสูตรปริญญาโทจากสถาบัน IUP ใช้เวลา 3 ปี ต่อจากการศึกษาระดับ Bac + 1 ปี IUP เป็นหลักสูตรที่น่าสนใจสำหรับนักศึกษาไทยเป็นพิเศษ จึงขออธิบายอย่างละเอียดเกี่ยวกับหลักสูตรดังต่อไปนี้ |
 |
แนะนำหลักสูตร IUP |
IUP ย่อมาจาก Instituts Universitaires Professionnalisés (Professional University Institutes) ก่อตั้งขึ้นภายในมหาวิทยาลัยต่าง ๆ เมื่อ พ.ศ. 2534 โดยมีจุดประสงค์ที่จะเพิ่มจำนวนบัณฑิตมหาวิทยาลัยที่จะสามารถเข้าทำงานในตำแหน่งระดับผู้บริหารตามนโยบายการศึกษาแห่งชาติ |
หลักสูตร IUP ใช้เวลา 3 ปี แต่ไม่รับนักเรียนที่จบ Bac เข้าศึกษาทันที โดยจะรับนักศึกษาที่จบปีแรกของระดับอุดมศึกษาแล้วเข้าไปศึกษาต่ออีก 3 ปี และเมื่อสำเร็จการศึกษาแล้วจะได้รับปริญญาบัตรเช่นเดียวกันกับผู้ที่ศึกษาต่อในมหาวิทยาลัย เพียงแต่ IUP เป็นหลักสูตรที่เน้นสำหรับการไปประกอบอาชีพภายหลังสำเร็จการศึกษามากกว่า ซึ่งต่างจากหลักสูตรปกติของมหาวิทยาลัยที่เน้นไปในด้านการผลิตครู อาจารย์ และนักวิจัย |
 |
หลักสูตรการศึกษาประกอบด้วย : |
การศึกษาพื้นฐานทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (ไม่ต่ำกว่า 1,600 ชั่วโมง และไม่สูงกว่า 2,000 ชั่วโมง) |
วิชาเสริมทางด้านการเตรียมพร้อมสำหรับไปประกอบอาชีพในบริษัท คือการเรียนภาษาต่างประเทศอย่างน้อยหนึ่งภาษา เทคนิคการสื่อสาร และเทคนิคทางบริหารธุรกิจ (ด้านกฎหมายเศรษฐศาสตร์ และการเงิน) |
การฝึกงานในบริษัทไม่ต่ำกว่า 19 สัปดาห์ โดยอาจจะจัดให้ทำการฝึกย่อย ๆ ตลอดหลักสูตรเป็นระยะ ๆ หรือรวมไว้ทำการฝึกในช่วงปีสุดท้ายก็อาจเป็นได้ |
ปริญญาบัตรและคุณวุฒิ : Titre dIngénieur - maître |
ปริญญาบัตรที่ได้จากสถาบัน IUP คือ |
- อนุปริญญา DEUG (หลังจบปี 1) |
- ปริญญาตรี Licence (หลังจบปี 2) |
- ปริญญาโท Maîtrise (หลังจบปี 3) |
คุณวุฒิ (Titre) Ingénieur - Maître ในระดับการศึกษา Bac + 4 ปี |
คณะกรรมการพิเศษจะพิจารณาจากผลการศึกษาในการมอบคุณวุฒิ (Titre) ที่เรียกว่า Ingénieur - maître ให้กับผู้สำเร็จจาก IUP ซึ่งสามารถ
เข้ารับงานในตำแหน่งวิศวกรในบริษัทได้ แต่คุณวุฒิ Ingénieur - maître
แตกต่างกับ Engineering Degree ซึ่งเป็นปริญญาวิศวกรรมศาสตรบัณฑิตที่ใช้เวลาศึกษา 5 ปี ในโรงเรียนวิศวกรและจะได้รับคุณวุฒิ Ingénieur
Diplômé ซึ่งแตกต่างกันและจะขอกล่าวถึงในหัวข้อต่อไปภายหลัง แต่
อย่างไรก็ตาม คุณวุฒิ Ingénieur - maître ก็ถือว่าเป็นคุณวุฒิที่อยู่ในระดับ
การศึกษาที่ยอดเยี่ยม และเทียบเท่ากับปริญญาโทของมหาวิทยาลัย |
IUP เป็นหลักสูตรที่ตอบสนองความต้องการของนักศึกษาไทยที่สำเร็จปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต (B.S.) ในประเทศไทยแล้ว และต้องการไปศึกษาต่อในระดับปริญญาโทด้านวิศวกรรมศาสตร์ในฝรั่งเศส เพราะการเข้าศึกษาต่อในหลักสูตรนี้ง่ายกว่าโรงเรียนวิศวกร ซึ่งอยู่ในระบบโรงเรียนชั้นสูง (Grandes Ecoles) ที่มีการสอบคัดเลือกและการแข่งขันสูงมาก อีกประการ หนึ่ง เนื่องจากความเป็นปริญญาบัตรของมหาวิทยาลัย จึงไม่มีปัญหาในการเทียบปริญญาบัตรกับประเทศไทย |
โรงเรียนวิศวกร Engineering Schools Curriculum : www.cefipa.asso.fr |
 |
ความหมายของคำว่า Ingénieur (วิศวกร) |
ในภาษาฝรั่งเศสเป็นงาน และตำแหน่งอาชีพ |
 |
การเป็นวิศวกรของฝรั่งเศส หมายถึง การประกอบอาชีพที่จำเป็นต้องมีความรู้ความชำนาญทางด้านเทคนิคอย่างดีเยี่ยม และเกี่ยวข้องกับการ
ผลิตสินค้าและบริการให้กับสังคมทั้งทางตรงและทางอ้อม วิศวกรต้องมี
ความสามารถในการออกแบบผลิตภัณฑ์ใหม่ รับผิดชอบในกระบวนการผลิต หรือเป็นผู้บริหารโครงการได้ สามารถปรับเปลี่ยนเทคนิคที่ใช้ ต่างจากช่างเทคนิคที่มีหน้าที่เพียงแค่การกำกับดูแลการดำเนินการเท่านั้น |
การเป็นวิศวกรในอีกความหมายหนึ่งคือ การได้รับปริญญาบัตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิตจากโรงเรียนวิศวกร และได้รับคุณวุฒิเป็น วิศวกรบัณฑิต (Ingénieur Diplômé / Graduate Engineer) ภายหลังสำเร็จ
การศึกษาที่ใช้เวลานานถึง 5 ปี ต่อจาก Bac ซึ่งหลักสูตรประกอบด้วยวิชาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และเศรษฐศาสตร์ คุณวุฒินี้ ในฝรั่งเศสถือว่าเป็นคุณวุฒิสำหรับผู้มีเกียรติระดับเดียวกับแพทย์ (ดร.) หรือ ศาสตราจารย์ (ศ.) ในสังคมไทย |
นักศึกษาที่จบหลักสูตรวิศวกรรมศาสตร์ IUP ของมหาวิทยาลัย
(Ingénieur-Maître) ก็สามารถเป็นวิศวกรได้ สำหรับผู้จบปริญญาวิศวกรรมศาสตรบัณฑิตจากโรงเรียนวิศวกร (Ingénieur Diplômé / Graduate Engineer) มักจะได้รับตำแหน่งในระดับผู้บริหาร ซึ่งมีความจำเป็นต้องใช้ความชำนาญทางด้านเทคนิคน้อยลงหรืออาจจะไม่มีความจำเป็นต้องใช้อีกต่อไป |
กล่าวโดยสรุปแล้ว ในฝรั่งเศสไม่จำเป็นต้องจบการศึกษาและได้รับปริญญาบัตรจากโรงเรียนวิศวกร และได้รับคุณวุฒิ (Title) วิศวกรบัณฑิต Ingénieur Diplômé (Graduate Engineer) เพื่อให้ได้ตำแหน่งเป็นวิศวกรตามบริษัทต่าง ๆ แต่ก็ยังมีความจำเป็นที่ต้องมีคุณวุฒินี้ จึงจะได้รับการรับรองตามกฎหมาย |
 |
คณะกรรมการ CTI : Comité des Titres dIngénieurs |
(Engineering Title Committee) |
 |
สถาบันระดับอุดมศึกษาที่จะมอบคุณวุฒิ Titre (Title) วิศวกรบัณฑิต (Ingénieur Diplômé / Graduate Engineer) ให้กับผู้สำเร็จการศึกษาได้ จะต้องได้รับการอนุมัติจากคณะกรรมการ CTI (Comité des Titres d
Ingénieur / Engineering Title Committee) ซึ่งเป็นองค์กรที่จัดตั้งขึ้นตั้งแต่ปี ค.ศ. 1934 และสังกัดอยู่กับทบวงมหาวิทยาลัย โดยมีหน้าที่ต่อไปน |
 ศึกษาปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาทางด้านวิศวกรรมศาสตร์ ในฝรั่งเศส |
 พิจารณาการรับรองปริญญาบัตรของโรงเรียนวิศวกรที่ขอรับ
อนุมัติการมอบปริญญาวิศวกรรมศาสตร์ และควบคุมดูแลหลักสูตรที่ได้รับ
การรับรองแล้ว |
 ดำเนินการควบคุมกำกับดูแลมาตรฐานของหลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต |
 ตรวจสอบโรงเรียนวิศวกร และบริษัทต่าง ๆ |
จากการที่ CTI ทำหน้าที่ดูแลระบบการศึกษาด้านวิศวกรรมศาสตร์ และเป็นหน่วยงานในการพิจารณารับรองคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาทางด้านวิศวกรรมศาสตร์ ทำให้ผู้สำเร็จปริญญาวิศวกรรมศาสตร์ของฝรั่งเศส โดยเฉพาะปริญญาบัตรจากโรงเรียนที่มีชื่อเสียง มีโอกาสก้าวหน้าทางอาชีพสูง กล่าวคือ มีโอกาสที่จะได้รับตำแหน่งระดับสูง ที่มีความก้าวหน้าทางอาชีพอย่างรวดเร็ว เหนือกว่าผู้ได้รับปริญญาวิศวกรรมศาสตร์จากประเทศอื่น ๆ หลายประเทศ ดังนั้น CTI จึงกลายเป็นหลักสำคัญของระบบการศึกษาด้านวิศวกรรมศาสตร์ของฝรั่งเศส และด้วยเหตุที่ว่าปริญญาวิศวกรรมศาสตร์ครอบคลุม
หลักสูตรต่าง ๆ หลากหลายวิชา และโรงเรียนวิศวกรแต่ละแห่งต่างก็มีความแตกต่างกันทั้งในด้านการรับนักเรียนเข้าศึกษา หลักสูตร และวิธีการเรียนการสอน แต่อย่างไรก็ตาม สถานศึกษาทุกแห่งจะต้องสามารถรักษามาตรฐาน และคุณภาพทางการศึกษาตามที่ CTI กำหนด |
 |
แนะนำโรงเรียนวิศวกร |
 |
ในฝรั่งเศสนักศึกษาที่จะเลือกอาชีพเป็นวิศวกร จะทำการเลือกเรียนทางด้านนี้ ตั้งแต่มัธยมศึกษาตอนปลาย โดยนักเรียนที่มีผลการเรียนดีจะเลือกโรงเรียนวิศวกร (Ecoles dIngénieurs) เป็นอันดับหนึ่ง เพราะถือว่าเป็น
ทางเลือกของนักเรียนชั้นยอดและมีเกียรติมากที่สุดเพื่อรับคุณวุฒิ (Title)
Ingénieur Diplômé (Graduate Engineer) ซึ่งเป็นปริญญาบัตรที่กฎหมายให้การรับรองด้วย |
โรงเรียนวิศวกร เป็นสถาบันการศึกษาขนาดเล็ก (รับนักศึกษาประมาณ 30-500 คนต่อปี) บางแห่งเปิดสอนเฉพาะบางสาขาวิชาเพียงสาขาเดียวเท่านั้น ทั้งนี้เพื่อความชำนาญเฉพาะด้าน โรงเรียนเหล่านี้บางแห่งตั้งขึ้นมาตั้งแต่สมัยปลายศตวรรษที่ 18 ซึ่งเป็นยุคของการปฏิวัติอุตสาหกรรม และก่อตั้งขึ้นมาเพื่อตอบสนองความต้องการงานทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่ง
หลักสูตรมหาวิทยาลัยไม่สามารถผลิตบัณฑิตได้ตรงตามความต้องการ |
เงื่อนไขเข้ารับการศึกษา |
ระบบการสอบแข่งขันและการคัดเลือกเข้าศึกษาเป็นสิ่งที่คู่กับการศึกษาทางด้านวิศวกรโดยตลอด โดยเฉพาะการคัดเลือกเข้าโรงเรียนวิศวกร ซึ่งการคัดเลือกนี้มีอยู่หลายทาง (ขึ้นอยู่กับระบบของแต่ละโรงเรียน) คือ |
 คัดเลือกเข้าศึกษาหลังจากจบ Bac ศึกษาต่ออีก 5 ปี โดยพิจารณาจากผลการศึกษาและการสัมภาษณ |
 เรียนหลักสูตรเตรียมการ (Ecoles Préparatoires) ใช้เวลา 2 ปี ต่อจาก Bac และสอบเข้าโรงเรียนวิศวกรเพื่อศึกษาต่ออีก 3 ปี |
 คัดเลือกหลังจบระดับที่ 1 (DEUG) ของมหาวิทยาลัย หรือจากหลักสูตรระยะสั้น IUT หรือ STS |
โรงเรียนวิศวกรเป็นสถาบันที่คัดเลือกนักศึกษาอย่างเข้มงวดมาก โดยปกติต้องศึกษาในโรงเรียนเตรียมการ 2 ปี ก่อนที่จะสอบคัดเลือก ซึ่งในโรงเรียนเตรียมการจะเน้นด้านวิชาคณิตศาสตร์ และฟิสิกส์เป็นหลัก โดยจะเรียนอย่างหนักใน 2 วิชานี้ หลังจากสอบคัดเลือกเข้าไปได้ นักศึกษาจะได้รับการฝึกอบรมต่ออีก 3 ปี จนจบปริญญา Ingénieur Diplômé ซึ่งได้รับการรับรองจากรัฐบาล |
 |
 |
 |
หลักสูตร Mastères Spécialisés (MS) |
 |
MS ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี ค.ศ. 1986 เป็นการศึกษาเฉพาะด้านที่เสริมความรู้ทางด้านธุรกิจให้กับนักศึกษาที่จบโรงเรียนวิศวกร หลักสูตรระดับสูงเหล่านี้จัดขึ้น
ภายในโรงเรียนวิศวกรหรือโรงเรียนการพาณิชย์ชั้นสูง โดยศึกษาเพิ่มอีก 1 ปี แต่อาจจะเพิ่มเป็น 1 ปี 6 เดือน หรือ 2 ปี หลักสูตรประกอบด้วยทั้งการศึกษาภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติอย่างน้อย 350 ชม. และงานด้านการวิจัยภายในบริษัทไม่น้อยกว่า 4 เดือน ซึ่งจะนำไปสู่การเสนอวิทยานิพนธ์ทางด้านวิชาชีพ |
MS ไม่ใช่ปริญญาบัตร แต่เป็นตรารับรองที่ออกให้โดย Conférence des Grandes Ecoles การใช้ตรารับรองนี้ ได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย |
การลงทะเบียนเข้ารับการศึกษา |
MS รับนักศึกษาที่สำเร็จปริญญาบัตรทางด้านวิศวกรรมศาสตร์จากฝรั่งเศส (Bac + 5 ปี) หรือจากต่างชาติ นอกจากนั้น ยังมีอีกบางส่วนที่รับ
นักศึกษาที่จบระดับ Bac + 4 ปี และมีประสบการณ์ในอาชีพเป็นเวลาหลายปี อีกประมาณ 20% |
การลงทะเบียนเข้ารับการศึกษาในโรงเรียนวิศวกรของนักศึกษาต่างชาต |
หลักสูตร Mastères Spécialisés และการศึกษาระดับปริญญาเอก มีนักศึกษาต่างชาติเรียนอยู่โดยเฉลี่ย ประมาณ 30% และบางสาขาอาจมีถึง 50% แต่เนื่องจากเป็นการศึกษาในโรงเรียนวิศวกรที่จบหลังมัธยมศึกษาตอนปลาย และมีระบบการคัดเลือกที่เน้นหนักทางด้านวิชาคณิตศาสตร์ ทำให้นักศึกษา
ต่างชาติมีจำนวนน้อยลง ในปัจจุบันโรงเรียนส่วนมากต้องการพัฒนาด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ จึงพยายามปรับให้สามารถรับนักศึกษาต่างชาติที่อาจมีประวัติการศึกษาที่แตกต่างกัน และจากการทำข้อตกลงร่วมในการยอมรับหน่วยกิตซึ่งกันและกัน และการเปิดหลักสูตรภาคภาษาอังกฤษ รวมทั้งจัดการ เรียนภาษาฝรั่งเศสสำหรับคนต่างชาติทำให้นักศึกษาต่างชาติมีโอกาสมากขึ้น |
 |
สถาบันที่รับสมัครนักศึกษาที่จบระดับ B.S. (Bac + 2 ปี) |
 |
มีโรงเรียนวิศวกรบางแห่งที่รับสมัครตั้งแต่ระดับอนุปริญญา DEUG และประกาศนียบัตรหลักสูตรระยะสั้น DUT หรือ BTS โดยพิจารณาจากผล
การเรียนหรือการสอบคัดเลือกการรับสมัครประเภทนี้คือ Bac + 2 ปี เป็นประเภทที่น่าสนใจ สำหรับนักศึกษาไทยที่จบ BS (Bachelor of Sciences) แล้ว และต้องการไปใช้เวลาศึกษาต่ออีกประมาณ 3 ปี โดยมีจุดประสงค์ที่ต้องการศึกษาในแนวทางที่เน้นหนักสำหรับการไปประกอบอาชีพภายหลังสำเร็จการศึกษา (ต่างจากมหาวิทยาลัยที่เน้นไปในทางการผลิตครูอาจารย์และ
นักวิจัย) |
ในหลักสูตรการเรียนการสอน นักศึกษาจะได้ศึกษาและการฝึกฝนความชำนาญด้วยเทคโนโลยีล่าสุด เพื่อผลิตวิศวกรที่ได้มาตรฐานสูง และเป็นบุคลากรที่ประเทศไทยกำลังต้องการเป็นอย่างมาก แต่ก็มีข้อเสียอยู่ประการหนึ่ง
คือ การเทียบปริญญาวิศวกรรมศาสตรบัณฑิตของโรงเรียนวิศวกรฝรั่งเศสกับ
เมืองไทย เพราะแม้ว่าปริญญาบัตรนี้ในฝรั่งเศสจะถือว่าเป็นหลักสูตรที่ได้มาตรฐานสูง เพราะต้องเข้าโรงเรียนเตรียมการ 2 ปี ก่อนการสอบคัดเลือก ดังนั้น จึงมีเฉพาะนักเรียนในระดับที่ยอดเยี่ยมจริง ๆ ที่จะสามารถสอบเข้า
ไปศึกษาต่อได้ แต่ในประเทศไทยกลับไม่ใด้การยอมรับเท่าที่ควร โดยพิจารณาเฉพาะเรื่องระยะเวลาการศึกษาในโรงเรียนวิศวกรที่ใช้เวลาทั้งสิ้นเพียง 5 ปี จึงเทียบให้เท่ากับระดับปริญญาโทเท่านั้น แต่ในสาระวิชาของหลักสูตรโรงเรียนวิศวกรสูงกว่าระดับปริญญาโทของมหาวิทยาลัยมาก ทั้งมหาวิทยาลัยในฝรั่งเศสและในประเทศไทย |
ปริญญาบัตรนี้ไม่ได้เป็นปริญญาทางด้านการวิจัยที่ต้องทำวิทยานิพนธ์ จึงไม่สามารถเทียบกับระดับปริญญาเอกได้ อย่างไรก็ตาม ผู้สำเร็จปริญญาวิศวกรรมศาสตรบัณฑิตจากโรงเรียนวิศวกรฝรั่งเศส จะได้รับการยอมรับในความสามารถทางวิชาชีพ และประสิทธิภาพของงานมากกว่าจากการยอมรับในเรื่องการเทียบปริญญาบัตร ซึ่งไม่สามารถนำไปเปรียบเทียบกับปริญญา
ใด ๆ ของประเทศไทยหรือนานาประเทศได้อย่างแท้จริง |
ต่อไปนี้ เป็นรายชื่อและที่อยู่ของโรงเรียนวิศวกรที่มีโอกาสรับสมัคร
นักศึกษาไทยที่จบการศึกษาระดับ BS แล้ว โดยพิจารณาผลการศึกษาและการสัมภาษณ์ สถาบันเหล่านี้ทุกแห่งมีสาขาวิชาเฉพาะด้านที่เปิดสอนเป็นการเฉพาะของตนเอง ดังนั้น ผู้จะไปเข้ารับการศึกษาควรจะมีการวางแผนการเรียนล่วงหน้าเป็นอย่างดี เพราะว่าเป็นสิ่งเดียวที่จะสามารถใช้เป็นเครื่องช่วยในการตัดสินใจเลือกสถาบันศึกษาได |
 |
การเปลี่ยนแนวทางการศึกษา |
 |
การศึกษาทางด้านนี้ทั้ง 3 ทาง (หลักสูตรระยะสั้นทางวิชาชีพ
หลักสูตรระยะยาวของมหาวิทยาลัยหรือโรงเรียนวิศวกร) สามารถที่จะเปลี่ยนหลักสูตรระหว่างการศึกษาได้ เช่น การเปลี่ยนจากหลักสูตรระยะสั้นทาง
วิชาชีพ (STS IUT) เข้าไปเรียนหลักสูตรระยะยาวของมหาวิทยาลัย (หลักสูตรปกติ หลักสูตรพิเศษ IUP) หรือเปลี่ยนจากมหาวิทยาลัยไปโรงเรียนวิศวกร หรือเปลี่ยนจากโรงเรียนวิศวกรเข้าไปเรียนต่อหลักสูตรปกติจนถึงระดับ
ปริญญาเอกของมหาวิทยาลัยก็ได้เช่นเดียวกัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับผลการศึกษา
ของนักศึกษาแต่ละคน ซึ่งในทุกกรณีจะต้องผ่านการตรวจสอบและประเมิน
ความรู้อย่างถี่ถ้วนในวิชาหลักต่าง ๆ |
 |
N + I |
 |
สำหรับนักศึกษาไทยที่จบปริญญาตรีวิทยาศาสตรบัณฑิตในประเทศไทยแล้ว หลักสูตร N + I ซึ่งใช้เวลาศึกษา 2 ปี เพื่อรับปริญญา Diplôme d
Ingénieur (เทียบเท่าปริญญาโท) เป็นหลักสูตรที่น่าจะพิจารณา |
ปีแรกเป็นการเรียนภาษาและการปรับตัวให้เข้ากับวิธีการทำงาน และวัฒนธรรมฝรั่งเศส |
ปีที่ 2 เป็นการศึกษาร่วมกับนักศึกษาฝรั่งเศสทางด้านวิทยาศาสตร์ วิศวกรรม และการปฏิบัติงานระดับสูงรวมทั้งได้ฝึกงานจริงในหน่วยงานต่างๆอีกด้วย |
รายละเอียดเพิ่มเติมดูได้ที่ www.nplusi.com |
หรือติดต่อ Bangkok EduFrance Desk : (edufrance@anet.net.th) |
โทร. 0-2287-1592-8 ต่อ 222 โทรสาร 0-2287-1019 |
|